درسنامه آموزشی فصل سوم ریاضی کلاس هشتم با پاسخ درس 4: زاویههای داخلی
فعّالیت (صفحهٔ 42 کتاب درسی)
1- در کاشی کاری، کاشیها را طوری کنار هم قرار میدهند که روی هم نیفتند و جای خالی هم بین آنها نباشد. در اینجا چند نمونه کاشی کاری را مشاهده میکنید که هر کدام تنها با یک نوع کاشی انجام شده است.
حالا به شکلهای زیر توجه کنید. در هر مورد توضیح دهید، چرا کاشی کاری با یک نوع کاشی انجام نمیشود؟
چون بین آنها جای خالی وجود دارد.
2- سطح زیر با مثلثهایی هم نهشت با مثلث ABC کاشی کاری شده است.
مثلث آبی انتقال یافته مثلث ABC است،
مثلث زرد دوران یافته مثلث ABC است.
زاویههای متناظر با هریک از زاویههای مثلث ABC را در این دو مثلث مشخص کنید.
در کاشی کاری بالا، قسمتی را که نشان میدهد ˆA+ˆB+ˆC=180∘ پیدا کنید.
C1+C2+C3=180∘
B=D3=C3
A1=C2=D1
C1=A2=E2
کار در کلاس (صفحهٔ 42 کتاب درسی)
در کدام شکل، کاشی کاری با یک نوع کاشی انجام نشده است؟
شکل شمارهٔ ج
فعّالیت (صفحهٔ 43 کتاب درسی)
زاویههایی که درون یک چندضلعی قرار دارند، زاویههای داخلی آن چندضلعی نامیده میشوند. مجموع زاویههای داخلی یک مثلث 180 درجه است.
6 | 5 | 4 | 3 | تعداد ضلعها |
|
![]() |
|
|
شکل |
4 | 3 | 2 | 1 | تعداد مثلثها |
720×180∘=4 | 540×180∘=3 | 2×180∘=360∘ | 1×180∘=180∘ | مجموع زاویههای داخلی |
جدول بالا نشان میدهد که مجموع زاویههای داخلی یک چهارضلعی با مجموع زاویههای داخلی دو تا مثلث برابر است؛ پس مجموع زاویههای داخلی هر چهارضلعی 360∘ میشود.
الف) با کامل کردن جدول، مجموع زاویههای داخلی چندضلعیهای دیگر را به دست آورید.
تعداد مثلثها 7−2=5
ب) فکر میکنید مجموع زاویههای داخلی یک هفت ضلعی چند درجه است؟
5×180=900
تعداد مثلثها 8−2=6
یک هشت ضلعی چطور؟ چرا؟
6×180=1080
ج) عبارت جبری زیر را طوری کامل کنید که نشان دهنده مجموع زاویههای داخلی یک n ضلعی باشد.
×180∘(2 - n) = مجموع زاویههای داخلی یک n ضلعی
اکنون با کامل کردن جدول زیر اندازهٔ هر یک از زاویههای داخلی چندضلعیهای منتظم را پیدا کنید.
اندازۀ هر زاویه | مجموع زاویههای داخلی | تعداد ضلعها |
1803=60∘ | 180∘ | 3 |
360÷4=90 | 360∘ | 4 |
540÷5=108 | 540 | 5 |
7206=120∘ | 720 | 6 |
یک عبارت جبری بنویسید که نشان دهندهٔ اندازهٔ هر یک از زاویههای یک n ضلعی باشد.
(n−2)×180n
کار در کلاس (صفحهٔ 44 کتاب درسی)
1- مجموع زاویههای هریک از چندضلعیهای زیر را محاسبه کنید.
الف) هفت ضلعی منتظم
ب) دوازده ضلعی منتظم
=(n−2)×180 مجموع زاویههای n ضلعی
(12−2)×180=1800
(7−2)×180=900
2- به کمک جواب قسمت (ب) سؤال قبل، اندازهٔ هر یک از زاویههای دوازده ضلعی منتظم را حساب کنید.
1800÷12=150
3- سطح روبه رو با دو نوع کاشی منتظم، کاشی کاری شده است. اندازهٔ زاویههای هر دو نوع کاشی را محاسبه کنید.
=(8−2)×1808=10808=135∘ اندازهی هر زاویه داخلی 8 ضلعی منتظم
=(4−2)×1804=90∘ اندازهی هر زاویه داخلی 4 ضلعی منتظم
4- کاشیهایی به شکل چندضلعیهای منتظم داریم و میخواهیم سطحی را فقط با یک نوع از آنها کاشی کاری کنیم. شکلهای زیر نشان میدهند که با سه ضلعی و چهارضلعی منتظم (یعنی مثلث متساوی الاضلاع و مربع) میتوان کاشی کاری کرد.
یک نوع کاشی منتظم دیگر پیدا کنید که با آن بتوان کاشی کاری کرد. زیرا 360 فقط بر 120 بخشپذیر است.
|
|
|
|
تمرین (صفحهٔ 45 کتاب درسی)
1- اندازهٔ هر یک از زاویههای یک بیست ضلعی منتظم را پیدا کنید.
(20−2)×18020=162∘
2- در کاشی کاری روبه رو تنها یک نوع کاشی به کار رفته است.
الف) این کاشی چه نوع چهارضلعیای است؟ لوزی
ب) اندازهٔ هریک از زاویههای آن چقدر است؟ 120 و 60 درجه
اندازه زاویه تند لوزی 360:6=60
اندازه زاویه باز لوزی 180−60=120
3- شکل روبه رو قسمتی از یک بشقاب قدیمی است.
حدس میزنید این بشقاب چندضلعی بوده است؟ چرا؟ هشت ضلعی
حد و آزمایش:
اگر در معادله به جای n عدد 8 را قرار دهیم جواب آن 135 درجه بدست میآید.
(n−2)×180n=(8−2)×1808=135∘
4- به کاشی کاری زیر توجه کنید. این کاشی کاری با سه نوع کاشی مختلف انجام شده است.
شکل سمت راست، قسمتی از این طرح را به صورت بزرگتر نمایش داده است. اندازهٔ زاویههای مشخص شده را به دست آورید.
شکل سمت راست مربع است و کاشیها متساوی الساقین هستند.
x=45∘
y=90∘
5- مجموع زاویههای داخلی هر شکل را به دست آورید و با هم مقایسه کنید.
الف)
2×180=360
ب)
2×180=360