پسماند خشک: از تولید تا بازیافت
پسماند خشک چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
پسماند خشک به گروهی از زباله‌ها گفته می‌شود که رطوبت بسیار کمی دارند و برخلاف پسماند تر۲ (مانند پوست میوه و باقی‌مانده غذا) به سرعت در طبیعت تجزیه نمی‌شوند. فرآیند تجزیه برای برخی از این مواد ممکن است صدها یا حتی هزاران سال طول بکشد. برای مثال، یک بطری پلاستیکی ممکن است بین 450 تا 1000 سال در محیط باقی بماند.
| نوع پسماند | نمونه‌ها | زمان تقریبی تجزیه در طبیعت (سال) | قابلیت بازیافت |
|---|---|---|---|
| کاغذ و مقوا | روزنامه، دفترچه، جعبه | 2 تا 4 هفته | بالا |
| پلاستیک | بطری، کیسه، اسباب‌بازی | 450 تا 1000 | متوسط تا بالا |
| شیشه | بطری، ظرف غذا | 1,000,000 | بسیار بالا |
| فلز | قوطی نوشابه، کنسرو | 50 تا 200 | بسیار بالا |
راه‌های مدیریت پسماند خشک: سلسله مراتب کاهش زباله
بهترین راه برای مدیریت پسماند خشک، پیروی از سلسله مراتب "کاهش، استفاده مجدد و بازیافت" است. این روش به ما کمک می‌کند تا کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کنیم.
کاهش: اولین و مهمترین قدم، تولید زباله کمتر است. برای مثال، به جای خرید آب معدنی در بطری‌های پلاستیکی یک‌بارمصرف، از قمقمه استفاده کنیم.
استفاده مجدد: بسیاری از مواد را می‌توان قبل از دور ریختن، دوباره استفاده کرد. یک بطری شیشه‌ای خالی می‌تواند به گلدان یا جا قلمی تبدیل شود.
بازیافت: در این فرآیند، مواد دورریز جمع‌آوری شده و به مواد اولیه یا محصولات جدید تبدیل می‌شوند. بازیافت علاوه بر صرفه‌جویی در منابع طبیعی، انرژی کمتری نیز مصرف می‌کند.
یک پروژه علمی: ساخت کاغذ بازیافتی در خانه
یکی از کارهای عملی برای درک بهتر مفهوم بازیافت، ساخت کاغذ بازیافتی در خانه است. این پروژه برای دانش‌آموزان مقاطع مختلف جذاب و آموزشی است.
مواد مورد نیاز: تکه‌های کاغذ باطله (روزنامه، دفترچه)، آب، مخلوط‌کن، قاب چوبی و توری، اسفنج و پارچه.
مراحل کار:
1- تکه‌های کاغذ را به مدت یک شب در آب خیس کنید.
2- کاغذهای خیس شده را با آب در مخلوط‌کن بریزید تا خمیر یکنواختی به دست آید.
3- خمیر را در یک ظرف بزرگ بریزید و قاب توری را داخل آن ببرید تا یک لایه نازک از خمیر روی آن را بگیرد.
4- آب اضافی را با اسفنج بگیرید و خمیر را روی یک پارچه منتقل کنید.
5- اجازه دهید کاغذ به‌طور کامل در هوا خشک شود. حالا شما کاغذ بازیافتی ساخته‌اید!
این پروژه به خوبی نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از مواد به ظاهر دورریز، محصولی جدید و قابل استفاده تولید کرد.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
خیر. انواع مختلف پلاستیک با شماره‌های 1 تا 7 مشخص می‌شوند. معمولاً پلاستیک‌های با شماره 1 (بطری نوشابه) و 2 (شیر و مایع ظرفشویی) به راحتی بازیافت می‌شوند، اما برخی پلاستیک‌های دیگر مانند پلاستیک شماره 6 (پلی‌استایرن) اغلب در مراکز بازیافت پذیرفته نمی‌شوند.
بقایای مواد داخل بطری (مانند نوشابه یا شیر) می‌تواند باعث فاسد شدن و آلودگی سایر مواد بازیافتی در طول فرآیند جمع‌آوری و انتقال شود. این آلودگی کیفیت مواد بازیافتی را پایین می‌آورد و حتی ممکن است کل یک محموله را غیرقابل استفاده کند.
یکی از رایج‌ترین اشتباهات، انداختن پسماند تر داخل سطل پسماند خشک است. حتی یک پوست موز می‌تواند یک کیلوگرم کاغذ تمیز را برای بازیافت خراب کند. به این عمل "آلوده‌سازی جریان بازیافت" می‌گویند.
پاورقی
۱ پسماند خشک (Dry Waste): به زباله‌هایی گفته می‌شود که رطوبت کمی دارند و تجزیه آن‌ها در طبیعت بسیار کند صورت می‌گیرد.
۲ پسماند تر (Wet Waste): به زباله‌های آلی و تجزیه‌پذیری مانند پسماند غذا و پوست میوه اطلاق می‌شود.