قبله: نشانه‌ی یکپارچگی مسلمانان
قبله چیست و چه اهمیتی دارد؟
فرض کن در یک بازی بزرگ مثل "گرگم به هوا" همه باید به سمت یک نشانه‌ی خاص نگاه کنند. قبله هم برای مسلمانان مانند همان نشانه است. وقتی مسلمانی در هر نقطه‌ای از جهان، چه در ایران، چه در آمریکا و چه در ژاپن، می‌خواهد نماز بخواند، رو به سمتی می‌ایستد که خانه‌ی خدا، یعنی کعبه، در آن سمت قرار دارد. این کار باعث می‌شود احساس کنند همه با هم متحد و یکپارچه هستند، انگار همه در یک صف ایستاده‌اند.
کعبه، اولین خانه‌ای است که برای پرستش خدا ساخته شده است. مسلمانان با رو کردن به سوی آن، در واقع به خدا احترام می‌گذارند و به یکدیگر یادآوری می‌کنند که همه به یک خدا ایمان دارند.
کعبه؛ خانه‌ی خدا در مکه
کعبه، ساختمانی مکعب‌شکل است که در شهر مکه در کشور عربستان سعودی قرار دارد. این مکان، مقدس‌ترین نقطه روی زمین برای مسلمانان به شمار می‌رود. هر ساله میلیون‌ها مسلمان از کشورهای مختلف برای انجام حج به این شهر سفر می‌کنند و دور کعبه می‌چرخند. این کار نماد وحدت و برابری همه‌ی انسان‌ها در پیشگاه خداست.
| روش پیدا کردن قبله | توضیح | مثال |
|---|---|---|
| قطب‌نما | وسیله‌ای که جهت‌های اصلی (شمال، جنوب، شرق، غرب) را نشان می‌دهد. | اگر در تهران هستی، عقربه‌ی قطب‌نما به سمت جنوب غربی می‌ایستد. |
| خورشید | خورشید همیشه از شرق طلوع و در غرب غروب می‌کند. | اگر رو به طلوع خورشید بایستی، سمت چپ تو جهت قبله است. |
| نرم‌افزار موبایل | برنامه‌هایی که با استفاده از GPS تلفن همراه، جهت قبله را نشان می‌دهند. | مانند برنامه‌ی "قبله‌یاب" که روی تلفن همراه نصب می‌شود. |
| محراب مسجد | فرورفتگی دیوار مسجد که جهت قبله را به نمازگزاران نشان می‌دهد. | وقتی وارد مسجد می‌شوی، محراب را پیدا کن و رو به آن بایست. |
قبله در زندگی روزمره
فکر کن می‌خواهی در حیاط خانه یا در یک سفر با خانواده نماز بخوانی. چگونه جهت قبله را پیدا می‌کنی؟ ساده است! می‌توانی از یک قطب‌نمای کوچک استفاده کنی. یا اگر برنامه‌ی قبله‌یاب روی تلفن همراه پدر یا مادرت هست، آن را روشن کنی تا یک فلش جهت درست را به تو نشان دهد. حتی در بسیاری از هتل‌ها و فرودگاه‌های دنیا، علامت کوچکی روی سقف یا دیوار وجود دارد که جهت قبله را مشخص کرده است. این نشان می‌دهد که مسلمانان در هر کجای جهان که باشند، می‌توانند به راحتی جهت درست را پیدا کنند.
پرسش‌های مهم درباره قبله
پاسخ: برای کسی که در فضا است و نمی‌تواند جهت جغرافیایی خاصی را تشخیص دهد، کافی است که به سمت کره‌ی زمین نماز بخواند. یا اگر ممکن نباشد، به هر جهتی که راحت است می‌تواند نمازش را به جا آورد. در چنین شرایطی، نیت فرد مهم است.
پاسخ: خیر. از آنجایی که کعبه در یک نقطه‌ی خاص از زمین قرار دارد، جهت آن برای شهرهای مختلف، فرق می‌کند. برای مثال، جهت قبله برای مردم اندونزی (که در جنوب شرقی عربستان هستند) با جهت قبله برای مردم مراکش (که در شمال غربی عربستان هستند) کاملاً متفاوت است.
قبله، نماد اتحاد و یکپارچگی بیش از یک میلیارد مسلمان در سراسر جهان است. این جهت مقدس، که به سوی خانه‌ی خدا (کعبه) در شهر مکه است، مسلمانان را در هر نماز به یاد می‌آورد که بدون در نظر گرفتن رنگ، نژاد یا ملیت، همه برادر و برابرند. یادگیری روش‌های ساده‌ی پیدا کردن قبله، به ما کمک می‌کند که این فریضه‌ی مهم دینی را به درستی و با آگاهی به جا آوریم.
پاورقی
در این مقاله از برخی کلمات تخصصی استفاده شده که معادل انگلیسی و توضیح مختصر آن‌ها در زیر آمده است:
1قبله (Qiblah): جهتی که مسلمانان در نماز به سوی آن رو می‌کنند.
2نماز (Prayer/Salah): عبادت اصلی مسلمانان که در زمان‌های معینی در روز انجام می‌شود.
3کعبه (Kaaba): ساختمان مکعب‌شکل در مسجدالحرام شهر مکه که قبله‌گاه مسلمانان است.
4حج (Hajj): سفر زیارتی به شهر مکه که بر هر مسلمانی که توانایی آن را داشته باشد، در طول عمرش یک بار واجب است.
5قطب‌نما (Compass): وسیله‌ای برای تشخیص جهت‌های جغرافیایی.