آزمایش تصادفی: آزمایشی که نتایج آن به‌طور تصادفی رخ می‌دهد.

آزمایش تصادفی: وقتی نتیجه از قبل معلوم نیست!

آزمایش تصادفی چیست؟

یک آزمایش تصادفی، کاری است که می‌توانیم بارها و بارها انجام دهیم، اما نتیجه آن از قبل قطعی نیست. وقتی آزمایشی تصادفی است، ما دقیقاً نمی‌دانیم در هر بار انجام آن چه اتفاقی خواهد افتاد، اما می‌دانیم که چه نتایجی احتمال دارد رخ دهد.

مثلاً، فکر کنید می‌خواهید یک تاس معمولی را پرتاب کنید. شما می‌دانید که عددی بین 1 تا 6 خواهد آمد، اما نمی‌دانید در پرتاب بعدی کدام عدد مشخص می‌شود. این یک آزمایش تصادفی کامل است!

انواع رویدادها در یک آزمایش

در هر آزمایش تصادفی، با انواع مختلفی از رویدادها سر و کار داریم. این رویدادها را می‌توان به شکل زیر دسته‌بندی کرد:

آزمایش‌های تصادفی در زندگی روزمره

شما هر روز و در بازی‌های مختلف، در حال انجام آزمایش‌های تصادفی هستید، بدون اینکه حتی بدانید! در این بخش با چند مثال آشنا می‌شویم.

یکی از ساده‌ترین مثال‌ها، پرتاب یک سکه است. وقتی سکه را به هوا پرتاب می‌کنید، تنها دو نتیجه ممکن است رخ دهد: رو یا پشت. شما نمی‌دانید نتیجه کدام خواهد بود، پس این یک آزمایش تصادفی است. فضای نمونه آن فقط دو عضو دارد.

یک مثال دیگر، بازی سنگ، کاغذ، قیچی است. وقتی شما و دوستتان همزمان دست خود را نشان می‌دهید، نتیجه بازی به انتخاب هر دوی شما بستگی دارد. از قبل نمی‌دانید چه کسی برنده می‌شود، بنابراین این هم یک آزمایش تصادفی است.

حتی کاری مثل برداشتن یک مهره از داخل یک کیسه پر از مهره‌های رنگی بدون نگاه کردن، یک آزمایش تصادفی است. شما می‌دانید که مهره‌ای که بیرون می‌آید رنگی است، اما رنگ دقیق آن را نمی‌دانید.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

^۱آزمایش تصادفی (Random Experiment): آزمایشی که بتوان آن را در شرایط یکسان بارها تکرار کرد، نتیجه‌اش از قبل معلوم نباشد، اما مجموعه تمام نتایج ممکن مشخص باشد.

^۲شانس (Chance): یک مفهوم عمومی که به امکان رخ دادن یک رویداد اشاره دارد.

^۳احتمال (Probability): مقدار عددی که نشان می‌دهد یک رویداد چقدر احتمال رخ دادن دارد. این عدد بین صفر (غیرممکن) و یک (قطعی) است.

^۴فضای نمونه (Sample Space): مجموعه تمام نتایج ممکن برای یک آزمایش تصادفی. برای مثال، فضای نمونه پرتاب تاس، اعداد {1, 2, 3, 4, 5, 6} است.