روانخوانی چیست و چگونه سنجیده میشود؟
چهار بخش اصلی روانخوانی
وقتی میخوانیم، فقط گفتن کلمات با صدای بلند نیست. خواندن خوب چهار بخش مهم دارد که مانند چهار چرخ یک ماشین هستند. اگر یکی از این چرخها مشکل داشته باشد، ماشین به خوبی حرکت نمیکند.
بخش | معنی | مثال |
---|---|---|
دقت1 | خواندن کلمات درست، بدون اشتباه | خواندن کلمهٔ «مدرسه» به جای «مدرک» |
سرعت2 | خواندن با تندی مناسب، نه خیلی کند و نه خیلی تند | خواندن یک داستان کوتاه در مدت زمان معقول |
آهنگ3 | خواندن با صدای خوشایند، با بالا و پایین بردن صدا در جای درست | بالا بردن صدا هنگام پرسیدن یک سؤال در متن |
درک همزمان4 | فهمیدن معنی متن در همان لحظهای که میخوانیم | توانایی تعریف کردن داستان پس از خواندن آن |
چگونه روانخوانی را اندازهگیری میکنیم؟
معلمها برای اینکه بفهمند ما چقدر خوب میخوانیم، از روشهای سادهای استفاده میکنند. آنها به این چهار بخش نمره میدهند. برای مثال، ممکن است از ما بخواهند یک متن ساده را با صدای بلند بخوانیم. در حین خواندن، تعداد کلماتی که درست میخوانیم، سرعت خواندن ما و اینکه چقدر خوب معنی متن را فهمیدهایم، بررسی میشود. این کار مانند مسابقه نیست، بلکه فقط برای کمک به بهتر خواندن ما است.
یک بازی برای تمرین روانخوانی
میتوانیم در خانه با خانواده یک بازی خواندن انجام دهیم. یک داستان کوتاه برمیداریم و هر نفر یک پاراگراف را با دقت و آهنگ خوب میخواند. بعد از خواندن هر نفر، از او سؤالهای سادهای دربارهٔ داستان میپرسیم تا ببینیم درک همزمان او چطور بوده است. این بازی هم سرگرمکننده است و هم به بهتر خواندن ما کمک میکند.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: خیر. اگر خیلی تند بخوانیم ممکن است کلمات را اشتباه بگوییم یا معنی متن را نفهمیم. سرعت خواندن باید به اندازهای باشد که هم کلمات را درست بگوییم و هم متن را بفهمیم.
پاسخ: این اتفاق برای همه میافتد. بهترین کار این است که دوباره آن کلمه را با دقت نگاه کنیم و سعی کنیم آن را درست بخوانیم. اگر باز هم نشد، از معلم یا پدر و مادر کمک بخواهیم.
پاسخ: این ممکن است به این دلیل باشد که فقط روی خواندن کلمات تمرکز کردهای و به معنی آنها فکر نکردهای. سعی کن هنگام خواندن، در ذهن خودت یک فیلم از اتفاقات متن بسازی.
پاورقی
1دقت (Accuracy): به توانایی خواندن کلمات یک متن به صورت صحیح و بدون خطا گفته میشود.
2سرعت (Speed): به تعداد کلمات درستی که یک خواننده در یک بازهٔ زمانی مشخص (مثلاً یک دقیقه) میخواند اشاره دارد.
3آهنگ (Prosody): به خواندن با بیان مناسب، رعایت مکثها، تاکیدها و زیر و بمی صدا برای انتقال معنی گفته میشود.
4درک همزمان (Comprehension): به توانایی درک و فهم معنای متن در حین فرآیند خواندن اطلاق میگردد.