روشنایی: دوست خوب ما در تاریکی
روشنایی چیست و چگونه به ما کمک میکند؟
روشنایی یعنی نوری که باعث میشود چیزهای اطراف خود را ببینیم. وقتی خورشید غروب میکند یا در یک اتاق تاریک هستیم، بدون نور، همه چیز تیره و تار است. اما با روشن کردن یک چراغ، میتوانیم به راحتی کتاب بخوانیم، بازی کنیم یا راه برویم. نور مانند یک جادوگر است که تاریکی را از بین میبرد.
فرض کنید میخواهید یک نقاشی بکشید. اگر نور کافی نباشد، ممکن است رنگها را اشتباه انتخاب کنید یا خطوط را کج بکشید. اما با نور خوب، همه چیز واضح و درست دیده میشود. روشنایی فقط برای دیدن نیست؛ به ما احساس امنیت میدهد. وقتی شب در خیابان چراغها روشن هستند، کمتر میترسیم و مطمئنتر راه میرویم.
انواع روشنایی در زندگی روزمره
ما هر روز از انواع مختلفی از نور استفاده میکنیم. بعضی از آنها طبیعی هستند، مثل نور خورشید در روز. بعضی دیگر هم ساختگی۲ هستند، مثل لامپهایی که در خانه و مدرسه میبینیم. در جدول زیر، چند نمونه از روشناییهای مهم را با هم مرور میکنیم:
نام روشنایی | کجا پیدا میشود؟ | چگونه به ما کمک میکند؟ |
---|---|---|
چراغ مطالعه | روی میز تحریر | برای خواندن کتاب و انجام تکالیف در شب |
چراغ خیابان | کنار جادهها و کوچهها | راه را برای رانندگان و عابران پیاده روشن میکند |
چراغ قوه | در دست یا کیف | وقتی برق میرود یا در طبیعت تاریک هستیم |
نور چراغهای ماشین | جلوی خودرو | برای دیدن جاده در شب و رانندگی ایمن |
کاربردهای جالب نور در شب
شبها که خورشید نیست، روشنایی مصنوعی۲ به کمک ما میآید. مثلاً، فروشگاهها برای این که مردم بتوانند خرید کنند، چراغهای زیادی روشن میکنند. یا در ورزشگاهها، نورپردازی۳ قوی باعث میشود بازی فوتبال حتی در شب هم قابل دیدن باشد. پزشکان و پرستاران در بیمارستانها نیز از نور برای معاینه و درمان بیماران در شب استفاده میکنند.
حیوانات هم از نور استفاده میکنند! کرمهای شبتاب با نور بدن خود در تاریکی میدرخشند تا با هم ارتباط برقرار کنند. این یک نمونه از نور طبیعی است که در شب دیده میشود.
سوالات مهم درباره روشنایی
پاسخ: چون چشمهای ما به مقدار معینی نور عادت دارند. اگر نور خیلی شدید باشد، مثل وقتی که مستقیم به خورشید نگاه میکنیم، باعث میشود چشممان درد بگیرد. همیشه باید از نور مناسب استفاده کنیم.
پاسخ: در تاریکی مطلق، هیچ چیز دیده نمیشود. حتی اگر چشمانمان باز باشد، چون نوری برای دیدن وجود ندارد، همه چیز سیاه به نظر میرسد. اینجا است که روشنایی به کمک ما میآید.
پاورقی
۱ روشنایی (Illumination): به معنی تولید نور برای دیدن محیط است.
۲ روشنایی مصنوعی (Artificial Lighting): نوری که توسط انسان و با استفاده از ابزارهایی مانند لامپ ساخته میشود.
۳ نورپردازی (Lighting): طراحی و تنظیم نور برای روشن کردن یک مکان.
۴ توماس ادیسون (Thomas Edison): مخترع آمریکایی که لامپ رشتهای را توسعه داد.