قطبهای آهنربا: دوست و دشمن
قطبهای شمال و جنوب: شناسایی دو سر مهم
هر آهنربا دو سر دارد که به آنها قطب شمال2 و قطب جنوب3 میگوییم. این نامها به خاطر جهتگیری آهنربا در کرهٔ زمین به سمت قطبهای شمال و جنوب جغرافیایی انتخاب شدهاند. اگر یک آهنربا را با نخ آویزان کنید، قطب شمال آن به سمت شمال زمین و قطب جنوب آن به سمت جنوب زمین میچرخد.
اگر دو قطب ... | رفتار آنها | مثال |
---|---|---|
متفاوت باشند (شمال در مقابل جنوب) | همدیگر را جذب میکنند (به هم میچسبند) | مانند دو دوست که همدیگر را در آغوش میگیرند |
مشابه باشند (شمال در مقابل شمال یا جنوب در مقابل جنوب) | همدیگر را دفع میکنند (از هم دور میشوند) | مانند دو آدم که با کف دست همدیگر را فشار میدهند و دور میشوند |
نیروی جذب و دفع: بازی قطبها با هم
وقتی دو آهنربا را به هم نزدیک میکنید، بین قطبهای آنها یک نیرو احساس میشود. این نیرو میتواند یک کشش به سمت هم یا یک رانش به دور از هم باشد. قانون سادهای وجود دارد: قطبهای مخالف همدیگر را جذب میکنند قطبهای مشابه همدیگر را دفع میکنند.
آهنربا در زندگی: از یخچال تا اسباببازی
آهنرباها در بسیاری از وسایل اطراف ما وجود دارند. در یخچال خانهتان، از آهنربا برای بستن در استفاده میشود تا در به خوبی بسته بماند. بعضی از اسباببازیها مانند ماشینهای کوچک یا قطعات ساختمانسازی از آهنربا ساخته شدهاند تا به راحتی به هم بچسبند. حتی در بعضی از کیفها یا کفشها از آهنربا برای بستن درپوش استفاده میشود.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
خیر، وسط آهنربا که معمولاً ضعیفترین ناحیه است، خاصیت آهنربایی کمی دارد یا اصلاً ندارد. قویترین قسمتهای آهنربا در دو سر آن، یعنی نزدیک قطبها قرار دارد.
اگر یک آهنربا را از وسط بشکنید، هر تکهای که به دست میآورید خودش یک آهنربای کامل با دو قطب شمال و جنوب جدید میشود. شما با این کار آهنرباهای بیشتری ساختهاید!
خیر، فقط بعضی از فلزات مانند آهن، فولاد، نیکل4 و کبالت5 جذب آهنربا میشوند. فلزاتی مانند آلومینیوم یا مس جذب آهنربا نمیشوند.
پاورقی
1قطب (Pole): به هر یک از دو سر آهنربا گفته میشود که نیروی مغناطیسی در آنها متمرکز است.
2قطب شمال (North Pole): سر آهنربا که وقتی آزادانه آویزان باشد، به سمت قطب شمال جغرافیایی زمین میچرخد.
3قطب جنوب (South Pole): سر آهنربا که وقتی آزادانه آویزان باشد، به سمت قطب جنوب جغرافیایی زمین میچرخد.
4نیکل (Nickel): یک نوع فلز سفید-نقرهای که جذب آهنربا میشود.
5کبالت (Cobalt): یک فلز سخت و براق که جذب آهنربا میشود و در ساخت آهنرباهای قوی استفاده میشود.