چرخ چگونه حرکت را آسان می‌کند؟
چرخ و مبارزه با اصطکاک
وقتی می‌خواهی یک جعبه‌ی سنگین را روی زمین بلغزانی، نیرویی به نام اصطکاک بین کف جعبه و زمین وجود دارد که حرکت را سخت می‌کند. چرخ این مشکل را حل کرده است. وقتی وسیله‌ای چرخ دارد، دیگر روی زمین نمی‌لغزد، بلکه می‌غلطد. غلتیدن، اصطکاک بسیار کمتری ایجاد می‌کند و در نتیجه هل دادن یا کشیدن وسیله، نیروی کمتری از تو می‌گیرد.
وسایل با چرخ و بدون چرخ
بیا نگاهی به وسایل اطرافمان بیندازیم. بعضی وسایل چرخ دارند و بعضی ندارند. در جدول زیر می‌توانی ببینی که وجود چرخ چقدر در آسان‌تر کردن کارها موثر است.
| وسیله | وضعیت چرخ | سختی حرکت |
|---|---|---|
| چمدان مدرسه | دارد | کم |
| ساک دستی سنگین | ندارد | زیاد |
| فرغون باغچه | دارد | کم |
| میز سنگین | ندارد | خیلی زیاد |
چرخ در زندگی روزمره
اگر خوب به اطرافت نگاه کنی، چرخ‌ها را همه‌جا می‌بینی. وقتی با اسکیت۲ در پارک حرکت می‌کنی، وقتی مادرت با چرخدستی خرید می‌کند، یا وقتی پدرت فرغون را در باغچه هل می‌دهد، همه‌ی این‌ها به لطف وجود چرخ، کارها را برای ما آسان‌تر کرده‌اند. حتی در اسباب‌بازی‌هایت مثل ماشین‌های کوچک نیز از چرخ استفاده شده است.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
پاسخ: خیر! چرخ فقط برای حرکت روی زمین نیست. چرخ‌دنده‌های داخل بعضی اسباب‌بازی‌ها یا چرخ‌های چرخشی صندلی‌های اداری نیز برای آسان‌کردن حرکت و چرخش به کار رفته‌اند.
پاسخ: اندازه چرخ به کاری که باید انجام دهد بستگی دارد. چرخ‌های بزرگ معمولاً برای حمل بارهای سنگین‌تر و حرکت روی زمین‌های ناهموار بهتر هستند، در حالی که چرخ‌های کوچک برای وسایلی مثل چمدان که باید سبک و جمع‌وجور باشند، مناسب‌ترند.
پاورقی
۱اصطکاک (Friction): نیرویی است که وقتی دو سطح به هم ساییده می‌شوند، در برابر حرکت مقاومت می‌کند.
۲اسکیت (Skates): کفش‌های مخصوصی که در کف آن‌ها چرخ‌هایی نصب شده است تا فرد بتواند به راحتی روی سطوح صاف حرکت کند.