بهترتیب دو عنصر برتر در فرهنگ اسلامی چیست و اغلب در حاشیه چه مسئلهای مهجور باقی مانده بودند و دولتهای کشورهای مسلمان با توجه به چه مسئلهای آسیبپذیری بیشتری در برابر کشورهای غربی پیدا کردند؟
1 )
فقاهت و عدالت ـ مناسبات قدرتهای استعماری ـ به میزان شیفتگی در برابر غرب
2 )
جهاد و شهادت ـ مناسبات قدرتهای قومی ـ به میزان دوری از سنن دینی
فقاهت و عدالت ـ مناسبات قدرتهای قومی ـ به میزان دوری از سنن دینی
4 )
جهاد و شهادت ـ مناسبات قدرتهای استعماری ـ به میزان شیفتگی در برابر غرب