هنگام روبهرو شدن با موقعیت، فرد ابتدا براساس برداشت اولیهٔ خود، آن را ارزیابی میکند و از خود میپرسد: آیا خطری مرا تهدید میکند؟ اگر پاسخ به این سؤال مثبت باشد، فرد کنترل شخصی خود را ارزیابی میکند: آیا من میتوانم کاری برای تغییر موقعیت انجام بدهم؟ به این ترتیب روشهای مقابلهای فرد برای کاهش فشار روانی فراخوانی میشوند.
به این ترتیب میبینیم که در کتاب درسی نظام جدید به طور مشخص گفته نشده که اگر فرد کنترل شخصی بر آن موضوع نداشته باشد از موقعیت کنارهگیری میکند و دچار درماندگی میشود اما میتوان از جملات فوق این استنباط را داشت. ضمناً در کتاب نظام قدیم این جمله به همین صورت آورده شده است.