در جهان دو قطبی قرن بيستم، برخلاف اغلب انقلاب‌های آزادی‌بخش كه در مقابله با بلوک غرب و در حمايت از بلوک شرق بوده‌اند، انقلاب اسلامی ايران به دليل عدم تعلق به بلوک شرق، موضع‌گيری ضد ماركسيستی داشت و از آغاز جهت‌گيری ضد آمريكايی و ضد صهيونيستی نيز پيدا كرده بود.

انقلاب‌های آزادی‌بخش در چارچوب نظريه‌ها و مكاتب چپ بودند تا بلكه بتوانند مسائل و بحران‌های جهان غرب كه به وجود آمده بود را حل نمايند ولی انقلاب اسلامی بدون تعلق به مكاتب و فلسفه‌های سياسی غرب، از آموزه‌های اسلامی برای حل بحران‌ها بهره برد.

انقلاب‌های آزادی‌بخش در مقابله با استعمار جديد و حذف كارگزاران غيرمستقيم غرب موفق می‌شدند ولی در قطع وابستگی فرهنگی توفيقی نداشتند و از جهت استعمار فرانو، مرعوب و مقهور استعمارگران بودند اما انقلاب ايران تنها يک انقلاب سياسی نبود بلكه هويتی، فرهنگی و تمدنی داشت.

محمدرضا شاه توانست همهٔ جنبش‌های چريكی و نيروهای چپ را سركوب كند اما انقلاب اسلامی ايران با توجه به اينكه از عمق روابط مردم با مرجعيت دينی پديد آمده بود همه اقشار و گروه‌های جامعه را در بر می‌گرفت و يک انقلاب فراگير مردمی بود.