قبل از انقلاب اسلامی ایران، رویکرد دولتمردان و روشنفکران جوامع اسلامی در ارتباط با مسائل و مشکلات جوامع خود چگونه بود؟
1 )
همواره نظریههای جامعهشناسان و مردمشناسان غربی را برای حل مسائل و مشکلات جامعهٔ خود الگو قرار میدادند.
2 )
اغلب آنان مشکلات و مسائل جامعه خود را ناشی از ناتوانی خود برای رسیدن به جوامع غربی میدانستند.
3 )
برخی از آنان مشکلات و مسائل جامعه خود را ناشی از اندیشههای مارکسیستی و سوسیالیستی میدانستند.
برخی از آنها مسائل و مشکلات جامعهٔ خود را از نوع مشکلاتی میدانستند که نظام لیبرالیسم غربی به وجود آورده بود.