رویکردهایی که دولتمردان و روشنفکران جهان اسلام قبل از انقلاب اسلامی ایران، توسط آن‌ها مسائل و مشکلات جوامع خود را می‌دیدند، کدام است؟
مسائل جهان اسلام، از نوع مشکلاتی بود که در اثر عقب‌ماندگی تاریخی برای رسیدن به جوامع غربی پیش آمده بود. این مسائل از نوع مشکلاتی بود که نظام سرمایه‌داری و لیبرالیسم غربی به وجود آورده بود.
2 )
دور شدن از هویت اسلامی و عدم تلاش برای تأمین حقوق از دست رفتهٔ امت اسلامی بخشی از مشکلات بود. - این مسائل از نوع مشکلاتی بود که نظام مارکسیستی و سوسیالیستی به وجود آورده بود.
3 )
مشکلات به وجود آمده ناشی از نفوذ اندیشه‌های ناسیونالیستی و مارکسیستی به این جوامع بوده است. - این مسائل از نوع مشکلاتی بود که نظام سرمایه‌داری و لیبرالیسم غربی به وجود آورده بود.
4 )
مسائل جهان اسلام، از نوع مشکلاتی بود که در اثر عقب‌ماندگی تاریخی برای رسیدن به جوامع غربی پیش آمده بود. - این مسائل از نوع مشکلاتی بود که نظام مارکسیستی و سوسیالیستی به وجود آورده بود.
مهدی خاکشور 
