بارش: هدیه‌ای از آسمان
انواع مختلف بارش کدامند؟
بارش فقط به معنای باران نیست! بسته به شرایط آب‌وهوایی، بارش می‌تواند به شکل‌های گوناگونی ظاهر شود. هر کدام از این شکل‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند.
| نوع بارش | شرایط تشکیل | مثال عینی |
|---|---|---|
| باران | وقتی دمای هوا از صفر درجه سلسیوس بالاتر باشد، قطرات آب در ابرها به هم می‌چسبند و سنگین می‌شوند. | باران‌های پاییزی که باعث شستشوی طبیعت و آب‌دهی به مزارع می‌شود. |
| برف | وقتی دمای هوا در ابرها و نزدیک سطح زمین زیر صفر درجه باشد، بلورهای یخ مستقیماً از بخار آب تشکیل می‌شوند. | زمستان‌های کوهستان‌های شمالی یا غربی کشور که همه‌چیز را سفیدپوش می‌کند. |
| تگرگ | در طوفان‌های شدید، قطرات آب چندین بار به سمت بالا و پایین ابر حرکت کرده و لایه‌های یخ روی آن‌ها می‌نشیند. | تگرگ‌های بهاری که گاهی ممکن است به محصولات کشاورزی آسیب برساند. |
| شبنم | در شب‌های آرام و صاف، بخار آب موجود در هوا روی سطوح سرد مانند برگ گیاهان می‌نشیند و به قطرات آب تبدیل می‌شود. | قطرات آبی که صبح‌ها روی گلبرگ‌ها و تار عنکبوت‌ها می‌بینیم. |
بارش چگونه به وجود می‌آید؟
تشکیل بارش یک فرآیند مرحله‌به‌مرحله و شبیه به یک سفر پرماجرا برای مولکول‌های آب است. این فرآیند با تبخیر2 شروع می‌شود. تصور کنید یک روز آفتابی پس از باران، قطره های آب به تدریج ناپدید می‌شوند. این همان تبخیر است؛ آب به بخار آب نامرئی تبدیل شده و به هوا می‌رود. این بخار آب سبک است و به سمت بالا حرکت می‌کند. در ارتفاعات بالا، هوا سردتر است. وقتی بخار آب به این لایه‌های سرد میرسد، میعان3 اتفاق می‌افتد، یعنی به قطرات ریز آب یا بلورهای یخ تبدیل می‌شود. این قطرات ریز به دور ذرات ریز گرد و غبار در هوا جمع می‌شوند و ابر4 را تشکیل می‌دهند.
حالا این قطرات داخل ابر بسیار کوچک و سبک هستند و در هوا شناور می‌مانند. اما با ادامه‌ی فرآیند میعان و برخورد این قطرات با یکدیگر، آن‌ها بزرگ و بزرگ‌تر می‌شوند تا جایی که دیگر هوا نمی‌تواند آن‌ها را نگه دارد. در این مرحله است که بارش اتفاق می‌افتد و قطرات آب یا بلورهای یخ به سمت زمین سقوط می‌کنند. اگر دمای کل مسیر تا زمین بالای صفر باشد، این قطرات به صورت باران به زمین می‌رسند.
بارش در زندگی ما چه نقشی دارد؟
بارش مانند سوپرخری برای کره‌ی زمین عمل می‌کند. تصور کن اگر باران یا برفی نبود چه می‌شد؟ رودخانه‌ها خشک می‌شدند، گیاهان از بین می‌رفتند و ما با کمبود شدید آب آشامیدنی مواجه می‌شدیم.
تأمین آب شیرین: مهم‌ترین نقش بارش، پر کردن مخازن آب شیرین است. آب‌های زیرزمینی، رودخانه‌ها، سدها و دریاچه‌ها همگی توسط بارش تغذیه می‌شوند. وقتی دوش می‌گیری، با دندان‌هایت مسواک می‌زنی یا یک لیوان آب می‌نوشی، در واقع از هدیه‌ای استفاده می‌کنی که بارش برایت به ارمغان آورده است.
کشاورزی و تولید غذا: کشاورزان برای آبیاری مزارع گندم، برنج، میوه و سبزیجات به آب باران نیاز دارند. بدون بارش مناسب، محصولات کشاورزی رشد نمی‌کنند و تولید غذا کاهش می‌یابد. باران به طور مستقیم به ریشه‌ی گیاهان آب می‌رساند و آن‌ها را سیراب می‌کند.
پاکیزگی طبیعت: باران مانند یک دوش طبیعی، هوا و سطح شهرها و جنگل‌ها را از گرد و غبار و آلودگی پاک می‌کند. پس از یک باران خوب، هوا تمیزتر و خنک‌تر می‌شود و نفس کشیدن در آن لذت‌بخش‌تر است.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
پاورقی
1 بارش (Precipitation)
2 تبخیر (Evaporation)
3 میعان (Condensation)
4 ابر (Cloud)
