گاما رو نصب کن!

{{ number }}
اعلان ها
اعلان جدیدی وجود ندارد!
کاربر جدید

جستجو

پربازدیدها: #{{ tag.title }}

میتونی لایو بذاری!
  فرم معتبر نیست.

ابزار آزمایشگاهی: وسایلی مانند بشر، همزن شیشه‌ای و استوانه مدرج که برای انجام آزمایش‌ها استفاده می‌شوند.

بروزرسانی شده در: 13:18 1404/08/27 مشاهده: 4     دسته بندی: کپسول آموزشی

ابزار آزمایشگاهی: همکاران کوچک دانشمندها

آشنایی با وسایل ضروری برای کشف رازهای علمی
در دنیای شگفت‌انگیز علم، ابزارهای آزمایشگاهی۱ مانند دستیاران قابل اعتماد یک محقق عمل می‌کنند. این مقاله به بررسی وسایل پایه مانند بشر، همزن شیشه‌ای و استوانه مدرج۲ می‌پردازد و کاربرد، جنس و نحوه استفاده صحیح از آن‌ها را با مثال‌هایی از زندگی روزمره توضیح می‌دهد. درک این ابزارها اولین گام برای انجام آزمایش‌های ایمن و دقیق است.

ابزارهای پایه و کاربرد آن‌ها

هر دانشمند کوچکی برای شروع کار در آزمایشگاه باید با ابزارهای اصلی آشنا شود. این وسایل به او کمک می‌کنند تا مواد را به دقت اندازه‌گیری، مخلوط و مشاهده کند. درست مانند یک آشپز که از قاشق، پیمانه و کاسه برای پخت غذا استفاده می‌کند.

نام وسیله شکل و جنس کاربرد اصلی مثال از زندگی
بشر۳ لیوان استوانه‌ای با لبه‌ی دهان گسترده، معمولاً از جنس شیشه یا پلاستیک ریختن، مخلوط کردن و گرم کردن مایعات مانند لیوان پلاستیکی که برای نوشیدن آب استفاده می‌کنی، اما با تفاوت‌هایی برای کارهای علمی
همزن شیشه‌ای۴ میله‌ای باریک و بلند از شیشه مخلوط کردن محلول‌ها به آرامی شبیه قاشق همزن هنگام درست کردن شربت آبلیمو و شکر در یک لیوان
استوانه مدرج۵ لوله‌ای بلند و باریک با پایه و درجه‌بندی دقیق اندازه‌گیری حجم دقیق مایعات مانند پیمانه‌ی آشپزی که برای اندازه‌گیری دقیق یک فنجان آرد استفاده می‌شود

چگونه از ابزارها به درستی استفاده کنیم؟

استفاده صحیح از ابزارها نه تنها نتیجه آزمایش را دقیق‌تر می‌کند، بلکه از حوادث ناگوار نیز جلوگیری می‌نماید. برای مثال، هنگام خواندن حجم مایع در یک استوانه مدرج، باید چشم شما درست در سطح مایع باشد. به شکل زیر توجه کن:

نکته مهم: برای خواندن حجم در استوانه مدرج، همیشه سطح پایینی مایع (مَنِیسک۶ مقعر) را در نظر بگیر. اگر مایع شفاف است (مانند آب)، خط دید باید به پایین انحنا مماس باشد. این کار از خطای دید جلوگیری می‌کند.

فرض کن می‌خواهی 50 میلی‌لیتر آب را با دقت اندازه بگیری. استوانه مدرج را روی یک سطح صاف می‌گذاری و به آرامی آب را داخل آن می‌ریزی. وقتی سطح آب نزدیک عدد 50 رسید، با دقت بیشتری آب می‌ریزی تا خط نشانگر به درستی منطبق شود. این دقت در آزمایش‌ها بسیار مهم است، درست مانند زمانی که در آشپزی مقدار مشخصی از یک ادویه را اندازه می‌گیری.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

سوال: آیا می‌توان از یک بشر برای اندازه‌گیری حجم دقیق مایع استفاده کرد؟
پاسخ: خیر. درجه‌بندی روی بشر فقط برای تخمین زدن حجم تقریبی است. برای اندازه‌گیری دقیق، حتماً باید از استوانه مدرج یا وسایل دقیق‌تر مانند پیپت۷ استفاده کرد. استفاده از بشر برای اندازه‌گیری دقیق، مانند استفاده از یک لیوان معمولی برای اندازه‌گیری مواد در یک کیک است که نتیجه نهایی را خراب می‌کند.
سوال: چرا جنس بیشتر این ابزارها از شیشه است؟
پاسخ: شیشه به چند دلیل انتخاب می‌شود: با بیشتر مواد شیمیایی واکنش نمی‌دهد، شفاف است و می‌توان داخل آن را دید، و در برابر حرارت مقاوم است (البته نه همه‌ی انواع شیشه). این ویژگی‌ها شیشه را به ماده‌ای ایده‌آل برای ابزار آزمایشگاهی تبدیل کرده است.
سوال: اگر همزن شیشه‌ای نداشته باشیم، چه وسیله‌ای می‌تواند جایگزین آن شود؟
پاسخ: در شرایط غیر آزمایشگاهی و برای کارهای ساده، یک چوب پنبه تمیز یا حتی یک قاشق فلزی تمیز می‌تواند جایگزین شود. اما در آزمایشگاه علمی، به دلیل دقت و عدم واکنش، فقط از همزن شیشه‌ای استفاده می‌شود تا مطمئن شویم هیچ ماده‌ی خارجی وارد محلول نمی‌شود.
جمع‌بندی: ابزارهای آزمایشگاهی مانند بشر، همزن شیشه‌ای و استوانه مدرج، وسایل ساده اما بسیار مهمی هستند که انجام آزمایش‌های علمی را ممکن می‌سازند. درک کاربرد و نحوه استفاده درست از هرکدام، پایه‌ای برای تبدیل شدن به یک دانشمند دقیق و مسئول است. به خاطر داشته باش که ایمنی در آزمایشگاه همیشه اولویت دارد.

پاورقی

۱ابزارهای آزمایشگاهی (Laboratory Equipment): به وسایل و دستگاه‌هایی گفته می‌شود که برای انجام کارهای علمی در یک آزمایشگاه استفاده می‌شوند.

۲استوانه مدرج (Graduated Cylinder): وسیله‌ای استوانه‌ای شکل با درجه‌بندی دقیق که برای اندازه‌گیری حجم معینی از مایعات به کار می‌رود.

۳بشر (Beaker): ظرفی استوانه‌ای با لبه‌ی دهان گشاد که برای نگهداری، مخلوط کردن و گرم کردن مایعات استفاده می‌شود.

۴همزن شیشه‌ای (Glass Stirring Rod): یک میله‌ی شیشه‌ای جامد و صاف که برای مخلوط کردن مواد درون ظروف آزمایشگاهی به کار می‌رود.

۵استوانه مدرج (Graduated Cylinder): تعریف مشابه شماره ۲.

۶منیسک (Meniscus): انحنای سطح یک مایع در نزدیکی دیواره‌ی ظرف. در مایعاتی مانند آب، این انحنا به سمت پایین (مقعر) است.

۷پیپت (Pipette): وسیله‌ای لوله‌ای و باریک برای برداشتن و انتقال حجم‌های بسیار دقیق و کوچک از مایعات.

ابزار آزمایشگاهی بشر همزن شیشه‌ای استوانه مدرج آزمایشگاه شیمی